UBO-registratie roept op tot burgerlijke ongehoorzaamheid

Bent u ondernemer en heeft u de deadline van UBO-registratie van 27 maart gemist? U bent niet de enige. Volgens het FD schat het ministerie van Financiën in dat nog geen 45% van de Nederlandse ondernemingen en instellingen zich inschreef. En niet zonder reden. “Het UBO-register dreigt de zoveelste verzamelplaats voor makkelijk verkrijgbare privacygevoelige informatie te worden”, vertelt Hans Slaman. “Wij komen op voor de belangen van onze klanten, want dit register schiet z’n doel volledig voorbij.”

De UBO-registratie is vrij nieuw. Het deed in 2020 z’n intrede en is bedoeld voor zogenaamde Ultimate Beneficial Owners. Dit zijn mensen die een belang van meer dan 25% in een vennootschap of stichting hebben. Het UBO-register heeft als doel de bestrijding van witwaspraktijken en terrorisme te vergemakkelijken door de gegevens van (mogelijk kwaadwillende) UBO’s op een plaats te bundelen. Het register is sinds z’n intrede al omgeven door scepsis en kritiek. En die kritiek wordt niet alleen in Nederland gevoeld. Zo lopen er op dit moment drie Luxemburgse zaken, die het register in twijfel trekken, bij het Europese Hof. In afwachting van de uitspraken daarvan heeft de Tweede Kamer bepaald dat er vooralsnog geen boetes en taakstraffen opgelegd worden aan de overige 55% van de ondernemers die verzaakten met inschrijven in het register.

Niet uit de lucht vallen

Hans Slaman, algemeen directeur bij International Security Partners, is not amused. Deze ontwikkelingen zag hij namelijk al vanaf het begin van het register aankomen. Volgens hem komt het lage percentage registraties daarom ook allesbehalve uit de lucht vallen. “De gemiddelde ondernemer gaat niet zomaar voorbij aan wet- en regelgeving. Tenzij dat zijn of haar onderneming in gevaar brengt. Dat wil je niet. Dus dit lage percentage is veelzeggend.” Volgens Slaman zijn de ondernemers daarom ook niet zonder reden ongehoorzaam.

Gemakkelijk gevoelige gegevens verkrijgen

De Kamer van Koophandel beheert het UBO-register en is een zogenaamde semi-openbare bron, te vergelijken met het Kadaster. “Dat betekent dat er tegen betaling informatie verkregen kan worden”, aldus Slaman. Serv Wiemers en Bo Hijstek onderstrepen dit. Zij schrijven oktober vorig jaar in De Volkskrant dat de KVK al langer mikpunt van kritiek is. De organisatie zou verantwoordelijk zijn voor: “Meerdere doelbewuste privacyschendingen.

Tegen betaling kunnen privéadressen van vennoten, verenigingsbestuurders en thuiswerkende zzp’ers worden opgevraagd.” Dat kwaadwillenden in staat zijn een dergelijk telefoontje te plegen, hebben recentelijke zorgelijke incidenten volgens Slaman al duidelijk gemaakt. “Dat is wat geleid heeft tot de bedreigingen aan de deur van minister De Jonge en Kaag, die wel heel dichtbij kwamen.” Slaman benadrukt daarbij ook het gemak van het verstrekken van de informatie. “Want wie toetst of de persoon die de informatie vraagt ook daadwerkelijk in aanmerking mag komen?”

Voldoende andere mogelijkheden tot bestrijding

Volgens Slaman is een UBO-registratie helemaal niet nodig. “Om praktijken als witwassen en terrorisme tegen te gaan, zijn er voldoende andere manieren om de intenties of personen van een onderneming in kaart te brengen.” Daarmee verwijst hij naar de informatie die op te halen is bij banken met betrekking tot betalingsverkeer en accountants of notarissen. “We willen in Nederland het beste jongetje van de klas zijn, en dat is mooi, maar we brengen de mensen die we willen beschermen juist in gevaar. Zo schiet zo’n register z’n doel compleet voorbij.”

Wat overigens goed is om te weten, is dat er wel degelijk uitzonderingsregels zijn om je gegevens af te laten schermen in het register. Maar dat gaat allesbehalve makkelijk. Slaman: “De enige uitzondering is dat je onder politiebescherming staat. En daarvoor moet sprake zijn van ernstige en concrete bedreiging.” En dat geldt natuurlijk (en gelukkig) niet voor de meeste ondernemers.

Hoe ISP kan helpen

Met alles dat er rondom het UBO-register speelt, is het nu meer dan ooit relevant om na te gaan in hoeverre uw gevoelige gegevens voldoende beschermd zijn. International Security Partners helpt haar cliënten hier al jaren bij. Dat doen we met de diensten die vallen onder onze Family Security Office. “Daarbij adviseren en begeleiden we cliënten in het anonimiseren van kwetsbare gegevens”, aldus Slaman. Dat begint al bij informatie die te vinden is op social media, maar ook andere openbare registers zoals de Kamer van Koophandel. “Het internet is een fantastische bron van informatie voor kwaadwillenden. Wij zorgen ervoor dat er niets bruikbaars meer te vinden is.” Daarbij neemt ISP uw digital footprint onder de loep en spelen ze daarnaast in op een heersend sentiment. “Veel cliënten denken dat ze niet veel te verbergen hebben en niet makkelijk vindbaar zijn, maar onze analisten weten altijd het nodige naar boven te halen. Wij zorgen ervoor dat die informatie teruggebracht wordt.”

Bent u benieuwd wat voor gevolgen het UBO-register voor u kan hebben en wilt u in kaart brengen of uw gevoelige gegevens voldoende zijn beschermd? ISP begeleidt, ondersteunt en adviseert u graag. Wij helpen u de continuïteit van uw organisatie te waarborgen. Neem voor meer informatie contact met ons op.